Nếu nghề bác sĩ nắm giữ sự sống cho con người,
nghề làm báo định hướng dư luận xã hội thì nghề Kiến trúc sư (KTS) cũng
tạo ra những dấu ấn mạnh mẽ cho riêng mình đó là để lại những công trình
cho hậu thế.
Kiến trúc là một ngành đặc thù nằm giữa hai lĩnh vực: Nghệ thuật và Kỹ
thuật. Một KTS thành công là người biết dung hòa hai mảng có vẻ mâu
thuẫn đó trong công việc. Vừa sáng tạo, lãng mạn lại vừa phải nắm vững
và cập nhật công nghệ, gò mình vào các tính toán khô cứng. Nhưng chính
hai mặt tưởng như mâu thuẫn ấy lại tương hỗ nhau, giúp người KTS sáng
tạo ra những sản phẩm kiến trúc đạt đến sự cân bằng hoàn hảo.

KTS - nghề của sự “cân bằng hoàn hảo”
(Sưu tầm: http://www.ducanhduhoc.com)
I. Nghề chọn người hay người chọn nghề?
Nếu những nghề khác thường được “người chọn nghề”,
thì với nghề KTS, thì phần nhiều lại đúng với khái niệm "nghề chọn
người” vì nếu không có lòng say nghề, có một chuyên môn giỏi cộng thêm
tố chất thuộc về 'bẩm sinh' thì sẽ khó trụ lại được với nghề. KTS được
ví như những nhà toán học mang tâm hồn bay bổng, lãng mạn của người nghệ
sĩ. Nghề KTS đòi hỏi sự chính xác cân bằng hài hòa trong từng phép tính
và khối óc thẩm mỹ cao để cho ra đời những sản phẩm kiến trúc đẹp, có
tỉ lệ vàng (golden ratio) và an toàn, tiện lợi cho người sử dụng.
Nhiều bạn trẻ cho rằng KTS là một nghề hái ra tiền, tuy nhiên, đó chỉ
là góc nhìn từ bên ngoài. Để đạt được cái lí tưởng như người ta vẫn nói
về nghề kiến trúc, 1 tháng “hái” ra 30 - 40 triệu, KTS phải phấn đấu rất
nhiều, phải khẳng định rất nhiều. Tài năng của họ chủ yếu là do năng
khiếu bẩm sinh về mỹ thuật, khả năng tính toán về kỹ thuật, tài chính,
và những kinh nghiệm tích lũy được theo năm tháng. Vậy những kiến thức và kỹ năng mà các bạn sinh viên kiến trúc cần là gì? Kinh nghiệm từ những KTS “lão làng” cho thấy các bạn cần chuẩn bị cho bản thân:
- Kiến thức chuyên ngành: có thể chia làm 2 loại:
- Kiến thức cứng (mang tính quyết định): nắm vững các nguyên lý thiết kế, nguyên ký cấu tạo để thiết kế các công trình kiến trúc, quy hoạch; đọc, hiểu và triển khai ý đồ, bản vẽ kỹ thuật đúng, đầy đủ, chính xác theo quy định (đặc biệt cần đối với kiến trúc sư chủ trì và triển khai thiết kế);
- Kiến thức mềm (mang tính bổ trợ): vật lý kiến trúc, hình họa, kinh tế xây dựng, kỹ thuật điện, nước …;
- Kỹ năng:
- Kỹ năng cứng: khả năng sử dụng thành thạo các phần mềm tin học chuyên ngành: autocad, photoshop, 3D MAX, corel draw, powerpoint…
- Kỹ năng mềm: kỹ năng thuyết trình báo cáo; kỹ năng tư duy, quan sát , sáng tạo, chủ động trong công việc, kỹ năng làm theo nhóm; kỹ năng ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp, quan hệ xã hội.

KTS trẻ - Những người “định hình” thế giới tương lai
(Sưu tầm: www.ducanhduhoc.com)
II. Những chuyện muôn thủa trong nghề Kiến trúc
Có lẽ, chuyện KTS và hành nghề kiến trúc thì có rất nhiều, nhưng nói
nhiều nhất và đọng lại nhiều nhất luôn là chuyện chất lượng thiết kế,
chất lượng công trình và một chuyện khá … tế nhị là thiết kế phí (nói
một cách dân dã là tiền).
Công trình biệt thự ở Hạ Long (Quảng Ninh) |
Chuyện sau xin được nói trước. Đã là một ngành
nghề kinh doanh, dịch vụ xã hội mà lại không quan tâm đến tiền là không
thật. KTS kiếm được nhiều tiền hẳn phải có được nhiều đầu việc, và thiết
kế phí phải cao (mà khách hàng vẫn chấp nhận). Người KTS có toàn quyền
thoả thuận với khách hàng của mình trong tương quan kinh phí và nội dung
công việc; hoặc tuỳ từng đối tượng khách hàng mà đưa ra giá phù hợp. Và
cũng như mọi ngành nghề kinh doanh khác, cũng tuân theo quy luật cung –
cầu; dịch vụ thiết kế kiến trúc cũng phải linh hoạt và nương theo thị
trường, theo từng hoàn cảnh, thời điểm.
Khi có nhiều việc thì KTS sẵn sàng “chảnh”, đưa ra
mức giá cao; và khi không có việc thì sẵn sàng hạ tới phá giá để có
được hợp đồng. Nhiều khách hàng chuẩn bị xây nhà đi “thăm dò” thị trường
kiến trúc không khỏi thắc mắc vì sao nhiều giá khác nhau thế; cho một
ngôi nhà, một nhiệm vụ thiết kế và khối lượng công việc. Tất nhiên dân
gian có câu “tiền nào của đấy”; nhưng thiết kế kiến trúc lại không phải
là hàng hoá bán sẵn để có thể đánh giá ngay lập tức. Và điều nữa, về mặt
chuyên môn, có thể đánh giá, thẩm định thiết kế về mặt kỹ thuật thuần
tuý; vậy còn sự sáng tạo – bản chất của kiến trúc, liệu có đánh giá được
bằng tiền không? Hay lại… “tiền mất tật mang”?
Chuyện thứ hai, là chuyện chuyên môn, chuyện thiết
kế – tư vấn, hay chuyện nghề. Khi đặt ra câu hỏi: công trình đẹp (hay
xấu) là do ai? Câu trả lời rất đơn giản và logic nhất là: do người thiết
kế, tức là KTS. Câu trả lời đó đúng theo lý thuyết, nhưng thực tế không
phải vậy. Giới làm nghề đều thừa nhận rằng tuỳ từng trường hợp cụ thể
để có ảnh hưởng ở mức độ nào, song về cơ bản vai trò quan trọng nhất của
một công trình thành hay bại chính là do chủ đầu tư.
Một trong những cây đại thụ của nền kiến trúc hiện
đại thế giới Corbusier từng nói: “Không có KTS tồi, mà chỉ có những ông
chủ kém thông minh”. Câu nói với cách phủ định của ông dường như để
khẳng định một điều: Vai trò của ông chủ rất quan trọng, và KTS phải đảm
nhiệm thêm một nhiệm vụ nữa bên cạnh việc sáng tạo công trình đẹp là
làm cho các ông chủ thông minh hơn.
![]() |
| KTS Le Corbusier – Một trong những cây đại thụ của nền kiến trúc hiện đại thế giới |
Điều đó quả là khó khăn! Chuyện ông chủ áp đặt
khiên cưỡng ý muốn cho KTS là chuyện rất phổ biến. Nhiều KTS vô cùng sợ
và “dị ứng” khi làm việc các công trình hành chính, công trình có vốn
ngân sách với chủ đầu tư luôn áp đặt kiểu uy quyền. Ở mảng nhà ở, công
trình nhỏ cũng tương tự. Nhiều KTS kể rằng không biết bao nhiêu lần
khách hàng tới văn phòng ôm theo cả đống tạp chí (hoặc dẫn KTS đến nơi
này nơi kia) và yêu cầu vẽ sao cho giống y cái này cái kia – ở trong tạp
chí hay đã xây ở đâu đó rồi.
Tất cả những việc đó đã biến KTS thành thợ vẽ, phủ
nhận những giá trị tốt đẹp nhất và vai trò sáng tạo của họ; xói mòn đạo
đức nghề nghiệp. Những công trình xấu mọc lên không biết là lỗi của ai,
nhưng bộ mặt đô thị và xã hội phải gánh chịu.
III. Tham khảo về lương dành cho nghề Kiến trúc trên Thế giới:
So sánh mức lương của KTS tại 3 quốc gia phát
triển: Mỹ, Anh, Úc ta có thể thấy KTS tại Úc có mức lương cao hơn tại Mỹ
và Anh quốc. Cụ thể, với một KTS mới ra trường, lương 1 năm tại Úc là
41.549AUD (tương đương 916 triệu VND), tại Mỹ là 40.070 USD (837 triệu
VNĐ) và tại Anh là 22.002 GBP (754 triệu VNĐ). Mức lương cũng thay đổi
tùy vào loại hình lao động, theo đó KTS làm việc trong khu vực Chính phủ
tại Mỹ có mức lương cao nhất lên đến 83.526USD/năm (1,74 tỷ VNĐ/năm).
Một vài thông số về lương của ngành Kiến trúc tại một số quôc gia mà
chúng tôi khai thác từ trang www.payscale.com.
1. Mỹ


IV. Một số địa chỉ đào tạo ngành này:
1. Tại Việt Nam: Các bạn
có thể dễ dàng tìm thấy thông tin tuyển sinh ngành kiến trúc trên nhiều
trang web của các trường ĐH Kiến trúc Hà Nội, ĐH Kiến trúc TP HCM, ĐH
Xây dựng Hà Nội, ĐH Bách Khoa TP.HCM, ĐH Bách Khoa Hà Nội…
2. Tại nước ngoài:
Công trình biệt thự ở Hạ Long (Quảng Ninh)




0 nhận xét:
Đăng nhận xét